Trước khi người Tàu sang nước ta để lùng mua gỗ sưa đỏ với số tiền lên tới cả trăm tỷ đồng, người dân không mấy ai biết rằng loài cây này lại có giá trị khủng đến thế.
Tuy thuộc nhóm gỗ đặc biệt quý hiếm,xếp cùng hàng với trầm hương, lim, mun, trắc, gụ,… xong gỗ sưa xưa kia lại lại khá “Vô Danh”, chẳng mấy người biết tới. Vậy gỗ sưa đỏ là gì? Có đặc điểm như thế nào? Cách nhận biết ra sao? Có ứng dụng gì trong cuộc sống?
Để làm rõ điều này, xin mời quý vị cùng Đồ Gỗ Quang Thích tìm hiểu từ A-Z về GỖ SƯA ĐỎ: Loài cây mà người Hoa coi như báu vật, sang tận nước Nam để săn lùng nhé.
1. Gỗ sưa đỏ là gì?
1.1 Thông tin tổng quan về gỗ sưa
- Họ: Đậu
- Danh pháp khoa học: Dalbergia Tonkinensis
- Tên tiếng Anh: Fragrant Rosewood
- Tên gọi khác: Trắc Thối, Huê Mộc, Huỳnh Đàn, Hoàng Hoa Lê
- Gỗ sưa là một loại gỗ thuộc nhóm I – nhóm 41 loài cây đặc biệt quý hiếm, có giá trị kinh tế cao, được nhà nước công bố từ năm 1977.
1.2 Đặc điểm sinh học
- Phạm vi phân bố:
Trong tự nhiên, Sưa đỏ được tìm thấy tại các khu rừng rậm nhiệt đới tại miền Bắc, miền Trung Việt Nam, đảo Hải Nam (Trung Quốc). Ngoài ra, chúng còn được trồng như một loại cây bóng mát, hiện nay còn lác đác ở các công viên hoặc đền chùa miếu mạo.
- Môi trường sống: Nhiều ánh sáng, độ ẩm cao, địa hình <500m so với mặt nước biển
- Chiều cao trung bình: 6 – 15m
- Vỏ cây: vàng nâu hoặc xám
- Lá: hình thuôn dài, mọc so le, mặt trên xanh đậm còn mặt dưới nhạt hơn
- Hoa: màu vàng nhạt, kích thước nhỏ, mọc từng chùm và nở vào tháng 2 – 3 hàng năm
- Quả: chứa 1 – 2 hạt bên trong, hình dáng như hạt đậu, mùi thối (đặc biệt là khi đốt lên).
1.3 Ưu điểm của gỗ sưa
- Về màu sắc: Chúng được nhận xét là có màu độc đáo, đẹp mắt với sắc đỏ tươi như bã trầu
- Về khối lượng: Loại gỗ này rất chắc và nặng, thách thức mọi loài mối mọt
- Về chất gỗ: Sưa đỏ có độ đanh cao và độ dẻo nhất định nên chẳng bao giờ cong vênh
- Về hoa văn: Thớ gỗ mịn, đường vân ấn tượng được nhiều người ví như mặt quỷ, như mây cuộn, như đồng xu.
- Về mùi vị: Chúng sở hữu hương thơm ngát, nhẹ nhàng, khiến người ta liên tưởng tới trầm hương.
2. Phân biệt gỗ sưa đỏ và các loại sưa khác
Hiện nay, các nhà khoa học đã ghi nhận sự tồn tại của rất nhiều giống Sưa khác nhau sưa đỏ, sưa đen, sưa vàng, sưa trắng,… Các loài cây này khác nhau như thế nào? Xin mời các bạn hãy cùng theo dõi bảng so sánh phía bên dưới nhé!
- Gỗ sưa đỏ: Giống sưa có màu gỗ đỏ như bã trầu (khi ra nắng còn có ánh cầu vồng), thớ gỗ mịn, vân 4 mặt, gỗ nặng và chắc, mùi thơm ngọt mát và bền lâu.
- Gỗ sưa tím: Chính là gỗ sưa đỏ nhưng già tuổi hơn nên màu sắc chuyển sang tím.
- Gỗ sưa đen: Đây là phần lõi của những cây sưa đỏ cổ thụ đã sống hơn 100 năm, được xếp vào hàng cực phẩm vô cùng quý hiếm.
- Gỗ sưa trắng: Giống Sưa có thân nhẵn thín, hoa trắng, gỗ màu nhạt, vân hai mặt và không thơm, giá trị kinh tế thấp, chỉ được trồng lấy bóng mát và tạo cảnh quan đẹp.
- Gỗ sưa vàng (hay còn gọi là cây Giáng Hương, Hương vườn): Có danh pháp khoa học là Pterocarpus macrocarpus Kurz, phân bố ở phía Đông dãy Trường Sơn, miền Đông Nam Bộ và Tây Nguyên. Đây là loại cây bóng mát tán rộng, cao tới 20 – 30m, thân dẻo và khó gẫy, hoa vàng, chất gỗ bình thường, không mùi, hay được dùng làm củi đun.
- Gỗ sưa Lào (sưa dây): Đây là loại dây leo hay mọc ven suối, cùng họ với sưa đỏ, tên khoa học là Dalbergia Tonkinensis. Gỗ sưa Lào màu đỏ, thớ thô, mùi thơm nhẹ, vân chỉ đen 4 mặt, nặng hơn gỗ Sưa đỏ, vì là dây leo nên kích thước nhỏ, to nhất cũng chỉ bằng bắp đùi.
3. Ứng dụng gỗ sưa đỏ
Trong tất cả các giống Sưa như kể trên, gỗ sưa đỏ hội tụ nhiều điểm ưu việt cả về chất lượng lẫn số lượng. Do đó, nó được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của đời sống như:
3.1 Gỗ sưa đỏ trong nội thất
Từ xa xưa, gỗ sưa đã được tuyển chọn để chế tác nhiều đồ mĩ nghệ cao cấp như giường tủ, tủ, lộc bình,… cho vua chúa, quý tộc. Các đồ vật làm từ gỗ sưa sở hữu màu sắc đẹp mắt, hương thơm dễ chịu mà tuổi thọ “vượt thời gian”.
Báo chí từng đưa tin về một số căn nhà cổ làm từ gỗ sưa của người vùng cao, dù đã trải qua bao mùa nắng mưa nhưng vẫn đứng sừng sững và tỏa hương dìu dịu.
3.2 Gỗ sưa đỏ đối vớ sức khỏe
Trong một số cổ thư về kho tàng y học Trung Hoa như Trung dược đại từ điển, Bản thảo cương mục có đề cập tới gỗ sưa như một vị thuốc giúp cầm máu, tiêu độc, kháng viêm, giảm đau, tốt cho tiêu hóa, điều trị bệnh xương khớp, bình ổn huyết áp,…
Mùi hương diệu kỳ mà gỗ sưa đỏ tỏa ra còn khiến người ta cảm thấy nhẹ nhàng, thư thái và khỏe mạnh hơn mỗi khi tới gần. Nếu từng bước chân vào một căn nhà làm từ gỗ sưa, quý vị sẽ có thể cảm nhận rõ nét nguồn năng lượng này này. Trên đảo Hải Nam (Trung Quốc) còn tồn tại một số căn nhà như thế. Những cụ già cư ngụ tại đây, dù có điều kiện sống không cao xong đều có tuổi thọ ngấp nghé cả trăm mùa xuân và ai ai cũng hồng hào, khỏe mạnh.
3.3 Gỗ sưa đỏ trong phong thủy
Nhờ sở hữu mùi hương “vĩnh hằng” cùng tần số năng lượng tuyệt vời, gỗ sưa đỏ mang lại những giá trị đặc biệt về mặt phong thủy. Nó được sử dụng trong các nghi thức trấn yểm, ướp xác, ma chay,…
Ngoài ra, một số vật phẩm được chế tác từ gỗ sưa đỏ như vòng tay gỗ sưa, tràng hạt, tượng phong thủy,… còn giúp đẩy lùi âm khí, chiêu tài nạp lộc, mang đến những điều may mắn, tốt đẹp cho người sở hữu.
4. Cách nhận biết gỗ sưa đỏ
- Về màu sắc: Gỗ sưa đỏ thường có màu đỏ ánh vàng, ánh nâu, ánh tím hoặc thậm chí là màu đen (đối với các lõi sưa trăm tuổi). Khi đem ra nắng, chúng sẽ có màu sắc óng ánh như cầu vồng. Ngoài ra, tùy xem đó là sưa nu, sưa lào hay sưa thân,… mà kiểu hoa văn của chúng sẽ khác nhau.
- Về mùi vị: Gỗ sưa đỏ tỏa ra mùi thơm ngọt ngào, thanh thoát, không sốc như gỗ hương, không đậm như gỗ hoàng đàn, không kén như gỗ ngọc am mà sẽ thoang thoảng giống như trầm hương, càng tiếp xúc lâu lại càng muốn nán lại thêm chút nữa.
- Về khối lượng: Gỗ sưa đỏ thường nổi lập lờ khi thả vào chất lỏng này. Tuy nhiên, nếu là sưa nu/sưa dây thì sẽ có hiện tượng chìm xuống dưới.
- Ngâm gỗ sưa trong nước sôi: Nhiều người tin rằng, nếu chuẩn là gỗ sưa đỏ thì sau khi cho miếng gỗ vào đun sôi khoảng 20 phút thì màu nước sẽ chuyển sang hơi đỏ và xuất hiện váng dầu thơm trên mặt.
- Khi đốt lên: Tro của gỗ sưa đỏ có màu trắng ngà, mùi thơm dễ chịu.
5. Giá gỗ sưa đỏ bao nhiêu tiền?
Không có đáp án chính xác cho câu hỏi này, tùy thuộc vào độ tuổi, xuất xứ, chủng loại hay đường kính thân cây mà mức giá của gỗ sưa đỏ sẽ khác nhau, dao động từ 0,1 cho tới 100 triệu đồng/kg.
Riêng gỗ sưa Lào sẽ có giá ở mức 150.000vnđ/kg đền vài triệu /kg tùy theo kích thước và vân gỗ. Dưới đây chính là bảng thống kê chi tiết:
| Tuổi đời | Đường kính thân | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| < 15 cm | < 20 cm | 20 – 40 cm | > 40 cm | Siêu khủng | |
| Cổ thụ | – | – | – | – | 30 – 100 triệu |
| > 50 năm | – | – | – | 20 – 30 triệu | – |
| > 50 năm | – | – | 15 – 20 triệu | – | – |
| 30 – 50 năm | – | 10 – 15 triệu | – | – | – |
| < 30 năm | – | 5 – 10 triệu | – | – | – |
| < 20 năm | 1 – 5 triệu | – | – | – | – |
| < 10 năm | 0.1 – 1 triệu | – | – | – | – |
Quý vị vừa được giới thiệu một số thông tin liên quan tới gỗ sưa đỏ – một loài cây quý hiếm, được mệnh danh là “mỏ vàng lộ thiên” của nước ta. Tuy nhiên, trước sự săn lùng ráo riết của thương lái người Hoa cũng như lòng tham của một số đối tượng, gỗ sưa đỏ trong tự nhiên đang có nguy cơ tận diệt vì bị khai thác quá mức.
>>> Xem thêm các mẫu vòng gỗ sưa đỏ cao cấp quý hiếm Việt Nam tại đây
Cảm ơn độc giả đã theo dõi bài viết của Đồ Gỗ Quang Thích, hãy tiếp tục quay lại website để đón đọc thêm nhiều nội dung thú vị khác nhé.
- Hotline & Zalo: 0912.708.123
- Mail: dogoquangthich@gmail.com
- Website: https://dogoquangthich.com/
- Facebook: https://www.facebook.com/dogoquangthich
- Showroom: 527 Vũ Văn Hiếu, P.Hà Tu, Tp.Hạ Long, Quảng Ninh